بیماری هانتینگتون ...
شرح حال و یافتههای بالینی
M.P مرد 45 سالهای است که در ابتدا با کاهش حافظه و قدرت تمرکز مراجعه کرد. با زوال عملکرد هوشی در طی سالهای بعد ، او دچار حرکات غیر ارادی انگشتان دست و پا و نیز حرکات کج و معوج صورت و لبها شد. او از وضعیت خودآگاه و افسرده بود. او قبلا سالم بود و سابقه ابتلای مشابهی در بستگان خود نداشت. والدینش در دهه پنجم عمر خود در یک سانحه رانندگی جان سپرده بودند. M.P یک دختر سالم داشت. پس از ارزیابی وسیع ، متخصص و داخلی اعصاب ، وضعیت M.P را بیماری هانتیگتون تشخیص داد.
علت بیماری
هانتینگتون ، نوعی اختلال تحلیل برنده عصبی اتوزومی غالب است که در تمام نژادها به چشم میخورد و به علت جهشهایی در ژن HD ایجاد میشود.
بیماریزایی
فرآورده ژن HD ، یعنی هانتینگتون در همه جا بروز مییابد. عملکرد این ژن ناشناخته مانده است. جهشهای بیماریزا در HD ، معمولا ناشی از بسط یک توالی تکراری CAG رمزگردانی کننده پلیگلوتامین در اگزون 1 میباشند. اللهای طبیعی HD ، حدود 10 تا 26 تکرار CAG دارند، در حالی که اللهای جهش یافته واجد بیش از 36 تکرار میباشند.
تقریبا 3 درصد بیماران در نتیجه بسط تکراری CAG جدید دچار هانتینگتون میشوند، در حالی که 97 درصد الل HD جهش یافتهای را از یک والد مبتلا به ارث میبرند. بروز هانتینگتین جهش یافته موجب اختلال عملکرد نورونی ، آتروفی فراگیر مغز ، تغییرات در سطوح گیرندههای عصبی و تجمعات هستهای و سیتوپلاسمی نورونها میشود، سرانجام باعث مرگ نورونی میگردد.
فنوتیپ و سیر طبیعی
سن بیمار در شروع بیماری ، نسبت عکس با تعداد تکرارهای CAG در HD دارد ، افرادی که بیماری آنها در بزرگسالی تظاهر کرده است، معمولا 40 تا 55 تکرار دارند، در حالی که افراد دچار بیماری با تظاهر در نوجوانی بیش از 60 تکرار دارند. از آنجا که طول تکرار CAG رابطه عکس با سن تظاهر دارند، افرادی که جهش از پدرشان به ارث بردهاند، در معرض خطر افزایش یافته ابتلا به بیماری با تظاهر زودرس میباشند.
تقریبا 80 درصد بیماران نوجوان ، ژن HD جهش یافته را از پدر به ارث میبرند. تقریبا 3/1 بیماران با اختلالات روانی تظاهر میکنند. 3/2 با ترکیبی از اختلالات شناختی و حرکتی مراجعه میکنند. هانتینگتون با اختلالات پیشرونده حرکتی ، شناختی و روانی مشخص میشود. اختلالات حرکتی شامل حرکات ارادی و نیز غیرارادی میشوند. در ابتدا این حرکات به میزان ناچیزی در فعالیتهای روزانه مداخله میکنند، اما با پیشرفت بیماری ، عموما ناتوانکننده میشوند.
کره که در بیش از 90 درصد بیماران وجود دارد، شایعترین حرکت غیرارادی است. کره با پرشهای غیرتکراری و غیردورهای که بطور ارادی قابل سرکوب کردن نیستند، مشخص میشود. اختلالات شناختی ، در اوایل سیر بیماری آغاز میگردد و بر تمام جنبههای شناخت تاثیر میگذارد. زبان معمولا دیرتر از سایر اعمال شناختی درگیر میشود.
اختلالات رفتاری که معمولا در مراحل دیررستر سیر بیماری بروز میکنند عبارتند از: مهار گسیختگی اجتماعی ، خلق تهاجمی ، خشم ناگهانی ، بیتفاوتی ، انحراف جنسی و افزایش اشتها. تظاهرات روانی که میتواند در هر زمانی از سیر بیماری ایجاد شوند، شامل تغییرات شخصیتی و اسکیزوفرنی میباشند.
اداره بیمار
در حال حاضر ، هیچ درمان علاج دهندهای برای بیماری هانتینگتون وجود ندارد. درمان بر مراقبت حمایتی و نیز اداره دارویی مشکلات رفتاری و عصبی متمرکز است.
خطر توارث
هر یک از فرزندان فردی مبتلا به هانتینگتون ، به احتمال 50 درصد نوعی الل HD جهش یافته را به ارث میبرد. بجز اللهای دارای نفوذ ناکامل ، تمام فرزندان به ارث برنده الل جهش یافته HD ، در صورتی که عمر طبیعی داشته باشند، دچار هانتینگتون خواهند شد.
کلمات کلیدی: